Boric Acid

1. Axit boric là gì?

Axit boric hay Boric acid là một hợp chất có nguồn gốc xuất phát từ Borax. Đây là hợp chất tự nhiên tạo thành từ 3 nguyên tố B, C, O.

Nó tồn tại dưới dạng các tinh thể bột màu trắng ngà, không mùi và dường như là không vị. Nó có khả năng hòa tan rất tốt trong nước.

Axit boric dạng tinh thể màu trắng 

2. Công thức hóa học của axit boric

Công thức hóa học của acid boric là H₃BO₃, đôi khi viết là B(OH)₃. Khi ở dạng khoáng vật, nó được gọi là sassolit.

3. Những tính chất lí hóa đặc trưng của axit boric

• Axit boric có thể tan trong nước sôi. Khi nung trên 170 °C, nó tách nước tạo thành axit metaboric (HBO₂):

                                                                     H₃BO₃ → HBO₂ + H₂O

• Axit metaboric là chất rắn kết tinh theo hệ lập phương, có màu trắng và chỉ hòa tan ít trong nước. Axit boric nóng chảy ở 236 °C, và khi nung trên 300 °C nó tiếp tục tách nước tạo thành axit tetraboric hay axit pyroboric (H₂B₄O₇):

                                                                   4HBO₂ → H₂B₄O₇ + H₂O

• Axit boric đôi khi cũng được dùng để chỉ các hợp chất này. Nếu tiếp tục tách nước, nó sẽ tạo ra boron trioxit:

                                                                     H₂B₄O₇ →  2B₂O₃ + H₂O

• Axit boric có vai trò quan trọng để hấp thụ các sóng âm tần số thấp trong nước biển.

4. Cấu trúc tinh thể của axit boric

Axit boric tinh thể bao gồm các lớp phân tử B(OH)₃ liên kết với nhau bởi liên kiết hydro. Khoảng cách giữa hai lớp cạnh nhau là 318 pm.

5. Điều chế/Sản xuất axit boric như thế nào? 

Axit boric được điều chế, sản xuất bằng nhiều cách khác nhau như sau: 

• Cho borax phản ứng với một axit khoáng (axit clohidric): 

                                                       Na₂B₄O₇.10H₂O + 2HCl → 4B(OH)₃ [hoặc H₃BO₃] + 2NaCl + 5H₂

• Được tạo ra như một sản phẩm phụ của thuỷ phân trihalides boron và diborane: 

                                                                    B₂H₆ + 6H₂O → 2B(OH)₃ + 6H₂

                                                                    BX₃ + 3H₂O → B(OH)₃ + 3HX(X = Cl, Br, I)

6. Những ứng dụng quan trọng của axit boric trong thực tiễn

6.1. Ứng dụng của axit boric trong y tế

• Trong lĩnh vực y, axit boric được dùng để làm chất khử trùng các vết bỏng hoặc vết cắt nhỏ, hoặc axit boric khi pha loãng được dùng để làm chất rửa mắt, dùng để thụt rửa âm đạo giúp điều trị các bệnh do nhiễm khuẩn.
• Axit này còn là chất chống vi khuẩn được sử dụng để điều trị các bệnh mụn trứng cá, trị bệnh phòng chân cho vận động viên bằng cách cho bột axit boric vào bên trong chiếc tất.
• Bên cạnh đó, chúng còn được sử dụng để làm chất bảo quản chai mẫu nước tiểu trong các thí nghiệm y tế. 

6.2. Ứng dụng axit boric để diệt gián

Theo kết quả của các nghiên cứu, axit boric còn được xem là một loại thuốc trừ sâu, diệt mối, kiến, gián và nhiều loại công trùng gây hại khác. Loại axit này sẽ hoạt động như một chất độc vào trong dạ dày của các loài côn trùng làm cho chúng nhiễm độc và dần dần chết đi.

6.3. Axit boric dùng trong nông nghiệp

Axit boric là nguyên liệu không thể thiếu trong nghành công ngiệp sản xuất thuốc trừ sâu các gốc B trong hóa chất sẽ liên kết với gốc kim loại có hóa trị cao trong thuốc sâu để hình thành chất độc đối với sâu bọ, côn trùng có hại. Ngoài ra thì Boric accid cũng là nguyên liệu sản xuất phân bón, phân bón vi lượng bo, chất chống mốc cho ngành gỗ, mối, cá bạc, bọ cánh cứng, sâu đục gỗ, và ký sinh trùng, vi khuẩn khác…

6.4. Vai trò trong ngành dầu khí

Axit boric là một hợp chất hóa học đồng thời chứa cả ba nguyên tố quan trọng boron, oxy và hydro (H3BO3). Nó có tác dụng rất lớn trong quá trình sản xuất dầu khí như: Nó ức chế, tiêu diệt sự sinh trưởng của vi sinh vật nhẹ trong dung dịch đồng thời bảo vệ giàn khoan tốt dưới nước.

Trong ngành công nghiệp dầu khí, hóa chất axit boric có một số công dụng như:

• Giúp làm cứng và xử lý các hợp kim thép và mạ kim loại được sử dụng trong các thiết bị dầu khí và các ứng dụng như giếng khoan, khoan, vận chuyển và thăm dò
• Là một chất chống cháy rất tốt cho nhà máy trong quá trình đốt vật liệu xenluloza…

6.5. Axit boric - ứng dụng công nghiệp

Là hóa chất được sử dụng phổ biến trong các nghành công ngiệp sản xuất xi măng, nhuộm, thủy tinh, sơn, in ấn.. Ngoài ra nó còn dùng để chữa lửa, dùng trong các nhà máy hạt nhân để khống chế tốc độ phân hạch của urani, và thậm chí cả trong sản xuất kỹ thuật luyện kim, công nghệ cao.

Như ta đã biết thủy tinh có loại chịu nhiệt độ tốt và thủy tinh chịu nhiệt kém. Người ta thêm Axit boric trong quá trình sản xuất thủy tinh để tăng khả năng chịu hóa chất và nhiệt độ của nó. Người tiêu dùng và các sản phẩm công nghiệp kết hợp axit boric cho khả năng phục hồi và an toàn. Các nhà sản xuất sợi thủy tinh sử dụng hóa chất axit boric để giúp quá trình xơ hóa các sản phẩm cách nhiệt và sợi thủy tinh dệt được sử dụng trong nhiều ứng dụng bao gồm bảng mạch và ván trượt.

Tạo ra thủy tinh chịu nhiệt chất lượng cao

6.6. Ứng dụng trong sản xuất mỹ phẩm

Đồng thời với vai trò quan trọng trong công ngiệp thì axit boric có tính chất khử trùng nhẹ, giúp diệt các loại vi khuẩn có hại trên bề mặt cơ thể như da những không gây tổn hại. Nó cũng được ứng dụng linh hoạt trong các sản phẩm như thuốc nhỏ mắt, các sản phẩm dùng ngoài da tương tự và bột cho bé.

Diệt các loại vi khuẩn có hại trên bề mặt cơ thể trong mỹ phẩm

Nhưng hàm lượng hoá chất có trong thành phần phải đạt mức cho pháp để không gây kích ứng hay hư hại cho người sử dụng.

7. Những lưu ý khi sử dụng và bảo quản axit boric là gì?

7.1. Bảo quản axit boric cần lưu ý gì? 

Axit này cần được bảo quản ở những nơi thoáng mát, khô ráo và phải tránh ánh nắng trực tiếp, đặc biệt là tránh các hoá chất có mùi nặng.

7.2. Sử dụng axit boric an toàn

Khi sử dụng axit boric cần phải mang bảo hộ cá nhân theo quy định như: tấm chắn mắt, mặt nạ hạt toàn mặt, găng tay... Nếu nuốt hoặc hít phải một số lượng lớnhóa chất này sẽ vô cùng nguy hiểm, cần đến tại các cơ sở y tế gần nhất để điều trị kịp thời.